Roemruchte geschiedenis Excelsior’31
De voetbalvereniging KNAC werd in 1931 opgericht om de mogelijkheid te bieden onder gelijkgestemden te voetballen. Er bestond al een protestantse club onder de naam Sparta, maar kennelijk was die vereniging anders gestemd. Het vormde wel de aartsrivaal voor de vereniging, die de naam via rvv Excelsior wijzigde in Excelsior’31. Dat het nooit uitgegroeid is tot een grote lokale derby, zoals in Spakenburg of Katwijk, komt mede, doordat Sparta in ’37 niet meer aan haar financiële verplichtingen kon voldoen en zodoende door de CNVB geroyeerd werd. De roodwitten zouden op de zaterdag pas weer vanaf ’60 een plaatselijke concurrent krijgen.
Voor de oorlog kwam Excelsior’31 nog uit in de CNVB. Na de fusie van de voetbalbonden met de NVB speelde de club in de 1e klasse van de zaterdagmiddagcompetitie in de Twentsche voetbalbond, na in de eerste oorlogsjaren nog in een noodcompetitie gevoetbald te hebben.
Het zou nu niet lang meer duren, voordat DVS de Rijssense club voor het eerst zou tegenkomen. Beide clubs behaalden in ’46 het kampioenschap in de hoogste klasse van hun afdeling en promoveerden naar de nieuw ingestelde 4e klasse van de KNVB. De eerste twee jaren daarvan kwamen de Ermeloërs nog uit in het district West 1, maar verhuisden in ’48 naar Oost. Nog steeds bleven de clubs van elkaar gescheiden, maar door de versterkte promotieregeling in ’49-’50 ontmoetten zij elkaar in de 3e klasse A. Dit voor zes seizoenen achtereen. Een kampioenschap was toen nooit inzet voor de onderlinge duels. DVS won toen twee van de zes thuiswedstrijden, speelde eenmaal gelijk en zag de Rijssenaren drie keer met winst vertrekken. In “De Poort van Twente” wisten de Ermeloërs maar een keer te winnen, één keer gelijk te spelen en won Excelsior’31 viermaal. Na de degradatie van de geelzwarten in ‘56 bleef de wedstrijd tegen de Tukkers tot ’03 uit beeld.
Zaterdagkampioen
De roodwitten misten in ’60 ook de promotie naar de nieuwe 2e klasse niet en bleven met uitzondering van ’61-’62 op dit hoogste podium acteren. Zij speelden zelfs de hoofdrol in ’64-’56 door het kampioenschap in de 2e klasse C en mocht nu meestrijden om de algehele zaterdagtitel. De grootmachten Zwart-Wit’28 uit Rotterdam en het Spakenburgse IJsselmeervogels deden nogal minachtend over de Rijssense club, maar vergisten zich in de mentaliteit bij Excelsior’31, dat het zaterdagkampioenschap voor zich opeiste. Sportpark De Koerbelt werd in dat jaar net aangelegd, maar was nog niet betrokken. Het oude terrein op “De Mors” kon de grote toestroom voor de kampioenswedstrijden niet verwerken, zodat uitgeweken werd naar zondagclub Rijssen Vooruit met het monumentale tribunetje. Er werd in die jaren nog niet gevoetbald om het algemeen landskampioenschap bij de amateurs tegen de zondagkampioen.
Periode van verval
Toch kon men zich niet voegen onder de eerste lichting na de invoering van de 1e klasse in ’70. De club viel zelfs in ’76 voor vier jaargangen terug naar de 4e klasse om zich vanaf ’80 weer op te richten. De club raakte in ’92-’93 desalniettemin de hegemonie in het plaatselijke voetbal kwijt aan sc Rijssen. ‘Sportclub’ promoveerde in ’92 ten koste van Nunspeet naar de 2e klasse, waar de roodwitten juist uitgevallen waren. Slechts voor één jaar, maar het jaar daarop kreeg Rijssen op de zaterdag weer eens een lokale derby. In de 3e klasse konden de verschillen niet groter zijn, want de roodwitten werden kampioen en sc Rijssen laatste. Excelsior’31 mocht zich in ’96 zich dan wel weer eersteklasser noemen, maar dat had te maken met de reorganisatie in het amateurvoetbal, waardoor onder meer de 1e klasse in navolging van het zondagvoetbal Hoofdklasse ging heten. De Hoofdklasse werd ook nog wel bereikt direct na de eeuwwisseling, maar het verblijf beperkte zich toen nog tot één seizoen.
DVS manifesteerde zich in het tijdperk daarvoor wat beter met negen jaren op het hoogste niveau in periodes van twee, vijf en weer twee seizoenen. Doordat de geelzwarten in 2000 zelf degradeerden, kwam het nog niet tot een hernieuwde kennismaking tussen de twee clubs. Die liet nog tot ’03 op zich wachten, nadat de Ermeloërs een tiende jaargang op het hoogste niveau niet had kunnen verlengen.
Hernieuwde kennismaking met titel voor Excelsior’31
Onder Jan van den Berg zou DVS met een gemaakte selectie zo spoedig mogelijk moeten terugkeren naar de Hoofdklasse, maar rekende buitende Twentse- en Sallandse waarden. Hennie in ’t Hof was toen net begonnen aan zijn tweede seizoen als hoofdtrainer op “De Koerbelt”. Hoewel de Ermeloërs hun ambities koesterden, dacht Excelsior’31 er anders over. Dat toonden de Rijssenaren keihard aan door in Ermelo met 0-3 te winnen en daar kregen zij toen niets te veel mee. In de return verdiende DVS de zege en moest het zich tevreden stellen met een 3-3 op In Rijssen. De titelstrijd spitste zich toen toe tussen de Tukkers en HHC. Ondanks dat de roodwitten thuis verloren en uit gelijkspeelde tegen de Hardenbergers kwam het tot een beslissingswedstrijd, die in Wierden gespeeld werd. De mix van veel eigen jongens met ‘buitenlanders’ met meerwaarde maakte het succes compleet door 1-0 winst in de beslissingswedstrijd. De Sallanders zouden zich via de nacompetitie nog bij Excelsior’31 in de Hoofdklasse voegen.
Top bereikt
Het vervolg in de Hoofdklasse verliep meer dan uitstekend, want ook nu kwam het kampioenschap met een punt voorsprong op Harkemase Boys in Rijssen terecht. In de strijd om de zaterdagtitel bleef men opnieuw IJsselmeervogels voor, maar ging het Ambachtse ASWH op voor het landskampioenschap bij de amateurs. Aan het hoofdklasserschap kwam na zes seizoenen opnieuw een einde, maar dan wel door een nieuw kampioenschap, waardoor Excelsior’31 zich tot de eerste generatie Topklassers voegde. De roodwitten hadden dus geen versterkte promotieregeling nodig in ’10, waarmee DVS zich onder Hennie in ’t Hof weer tot de hoofdklassers mocht rekenen. Behalve de twee vriendschappelijke wedstrijden kwam het dus tot dit seizoen niet tot een nieuwe confrontatie tussen de twee clubs.
Het eerste jaar in de Topklasse was met een vijfde plek het beste jaar. Elk volgend jaar ging het echter slechter met respectievelijk een achtste, tiende en een vijftiende plaats. Met die tiende plaats hield men nog zes ploegen onder zich, waaronder de twee grootmachten uit Spakenburg, maar de vijftiende in ’14 betekende onherroepelijk directe degradatie. Na het vertrek van Denis Mahmudov, die in december overstapte naar PEC Zwolle, had de club veel scorend vermogen ingeleverd, wat met negen doelpunten van Hakim Ezafzafi maar ten dele gecompenseerd werd. De helft van de productie (26) dat seizoen kwam van de voet van de “Tovenaar van Skopje”.
Nieuwe kansen
Zodoende moest Excelsior’31 het onder de nieuwe hoofdtrainer Roeland ten Berge en zes nieuwelingen in de ploeg weer proberen in de Hoofdklasse. Daarnaast moest Hakim Ezafzafi de tijden aan Denis Mahmudov doen vergeten. Hij zou met Maurice de Ruiter een competitie binnen een competitie spelen als topscorer van de Hoofdklasse C. Roeland ten Berge had tijd nodig om de Rijssenenaren te kneden tot goed combinatievoetbal. Daarin was hij aardig gevorderd, toen DVS op bezoek ging op “De Koerbelt”. De wedstrijd werd reclame voor het voetbal van beide kanten. De uitslag was 1-1. De geelzwarten waren de eerste club, die Excelsior’31 terugdrongen op eigen helft, maar moesten een vroeg doelpunt van Hakim Ezafzafi zien goed te maken. De gelijkmaker viel een kwartier voor tijd van de voet van Jorran van Santen. Latere DVS’er Coen Vloedgraven speelde aan Rijssense kant mee. Excelsior’31 had in het begin van de competitie de nodige punten verspeeld, maar mengde zich steeds meer in de titelstrijd. De Ermeloërs hadden zich na de eerste periode door een eclatante zege op ACV voor het eerst aan kop gemeld. Ook Harkemase Boys dong mee om het kampioenschap. De geelzwarten stonden er goed voor, toen Excelsior’31 op bezoek kwamen in Ermelo. Als de nummer drie op de ranglijst voetbalden de Rijssenaren als een kampioen met een terechte voorsprong tot gevolg. In een meer evenwichtige tweede helft bleef de voordelige marge voor de Tukkers intact; het werd 1-2. Toen DVS twee weken later ook nog eens thuis van Harkemase Boys verloor in een zinderend duel, lag de titelstrijd weer helemaal open met Excelsior’31 misschien wel als grootste kandidaat. De club kende echter de nodige interne problemen met het opstappen van de technische commissie en disciplinaire maatregelen ten opzichte van een paar sterkhouders. Niet de keuze van Roeland te Berge, maar er werd verwacht, dat dat tegen degradatiekandidaat WHC geen problemen mocht opleveren. Gevolg een nederlaag in Wezep voor de Twentenaren, die in de slotronde moesten afwachten, of de Harekieten en de Ermeloërs een fout zouden maken. DVS deed dat niet en voorkwam, dat Excelsior’31 direct weer kon terugkeren naar de Topklasse. In die klasse konden de geelzwarten, onder Roeland ten Berge (wiens contract vanwege een verschil van inzicht niet verlengd werd), debuteren. Het seizoen toonde maar weer eens aan, dat wedstrijden tussen DVS en de Rijssenaren altijd heel boeiend zijn.
Promotie naar Derde Divisie
Excelsior’31 moest dus nog wachten op een rentree in de Derde Divisie. Met een zevende plaats zonder periodetitel werd het seizoen ’15-’16 een teleurstelling. Door de invoering van de Tweede Divisie en het terugbrengen van drie Hoofdklassen tot twee, werd het er allemaal niet makkelijker op. De zwakke broeders verdwenen immers uit de Hoofdklasse. Met een vijfde plaats grepen de Tukkers weer overal naast, maar bleven zij nog wel SDC Putten en Sparta Nijkerk voor. In ’17-‘18 werd het linker rijtje zelfs niet gehaald. Inmiddels luisterde de goalgetter niet meer naar de naam van Hakim Ezafzafi, maar naar Hielke Penterman. In het seizoen ’18-’19 leek Excelsior’31 zich weer te moeten concentreren op de nacompetitie voor een plek in de Derde Divisie, maar de ontknoping was sensationeel. Op de eigen “Koerbelt” moesten de mannen van toenmalige trainer Peter Wesseling de eigen kansen levend houden door van Flevo Boys te winnen. Dat deden zij ook. Intussen was het afwachten, wat er in Assen gebeurde. Sparta Nijkerk drukte, nam uiteindelijk ook een 0-1 voorsprong, maar kwam door een discutabel moment op 1-1. Excelsior’31 was virtueel kampioen. Het werden nog spannende minuten van afwachten op “De Koerbelt”, toen daar de wedstrijd gespeeld was met een 3-0 overwinning (3x Hielke Penterman), tot het verlossende laatste fluitsignaal klonk in de Drentse hoofdstad. Het kampioensfeest kon in Rijssen gevierd worden, maar Sparta volgde na zes knappe zeges op rij naar de Derde Divisie. Twee clubs, die er zo naar hunkerden. Excelsior’31 was dus terug op het niveau, waar de club qua uitstraling, accommodatie, jeugdopleiding, en dergelijke ook hoort.
In de twee daaropvolgende coronaseizoenen kon de stap sowieso niet gezet worden en in ’21-’22 greep de club twee keer net naast een periodetitel. Excelsior’31 mag natuurlijk voor ’22-’23 als kanshebber genoemd worden als kanshebber voor promotie.
(Versie 20221124)
